In 2012 schreef ik op Marketingfacts al over mijn fascinatie met Facebook-liken, de happy-cultuur en sociale vergelijking. Gevoelige snaar, ruim 180.000 keer gelezen inmiddels. Eén van de problemen (naast allerlei psychologische processen) was de ‘Like’ button. Want: je gaat niet ‘liken’ dat een kennis haar kat is overleden. Maar omdat het een kennis is en geen vriendin ga je misschien ook niet een comment geven, daarvoor is de sociale afstand te groot. Dus: je doet niets.
Er gingen steeds meer geluiden op om een ‘disklike’ button te introduceren. Maar: dat is geen oplossing. Een dislike zou te veel oproepen tot hate-posts in plaats van support. Mijn voorstel (en ook van anderen) in 2012 was een ‘Sympathize’ button.
Nu, bijna 4 jaar na dato, heeft Facebook eindelijk de stap genomen om meerdere emotionele reacties mogelijk te maken. Facebook introduceert: Reactions. Reactions zijn meer genuanceerde eenkliksreacties die aanvullende mogelijkheden bieden voor sociale steun en emoties.
Basis emoties
Als we naar de psycholgie van emoties kijken dan kunnen we 7 basis emoties onderscheiden:
- Blijdschap
- Verrasing
- Boosheid
- Verdriet
- Angst
- Walging
- Minachting
Dit zijn dan ook de basisemoties die mensen met micro-expressies in hun gezicht weergeven. ‘Facial coding’ heet het proces van ontrafelen van deze emoties. Wat direct opvalt is dat van deze 7 basis emoties slechts 2 positief zijn. Aangezien Facebook er natuurlijk baat bij heeft dat de gebruikers een goed gevoel blijven behouden na gebruik, is het niet handig om deze indeling van emoties te hanteren, alhoewel deze waarschijnlijk wel realistischer zou zijn.
Kijken we naar de ‘Reactions’ dan zien we dat eigenlijk 4 van de 7 basis emoties vertegenwoordigd zijn: blijdschap, verrassing, boosheid en verdriet. Blijdschap is opgesplitst in 3 ‘reactions’ namelijk ‘like’, ‘love’, en ‘haha’. De andere drie emoties zijn eigenlijk 1 op 1 overgenomen.
Ontbrekend zijn dus angst, walging en minachting. Dit zijn dan ook de drie meest heftige negatieve emoties, waar Facebook waarschijnlijk (verstandig genoeg) bij weg wil blijven. Onderzoek wijst bijvoorbeeld uit dat zodra er minachtende blikken tussen (liefdes)partners worden uitgewisseld, in combinatie met wat emotionele afstand, dit een 90% zekerheid voorspeller is voor een scheiding tussen de partners. (Gottman, Levenson & Woodin, 2001 in: THE JOURNAL OF FAMILY COMMUNICATION, 1(1), 37–57)
Insight based?
Het design team van Facebook heeft hier uiteraard uitgebreid naar gekeken. Zij kwamen tot de conclusie dat als zij alle menselijke emoties beschikbaar willen maken, ze ongeveer 20 emoticons moesten aanbieden. Met hulp van prof. Dacher Keltner (sociaal psycholoog) is de keuze voor de uiteindelijk 6 ontstaan. Naar verluidt heeft Facebook veel analyse gedaan naar welke emoji gebruikers vaak in reacties gebruiken en op basis van die inzichten is gekozen voor de huidige set van 6.
Dat klinkt logisch, maar ik denk wel dat hier sprake is van een cirkelredenering. Tot nu toe is er geen ‘passende’ reactie geweest op minder leuke berichten. Mijn hypothese is dan ook altijd geweest dat gebruikers hierdoor minder negatieve berichten delen. Om dan achteraf naar de gebruikte emoji te kijken en daar de nieuwe ‘reactions’ set op te baseren, is naar mijn mening geen volledige keuze. Immers, als er minder negatieve berichten zijn zullen gebruikers minder snel heftige reacties zoals walging of angst tonen cq laten zien in emoji.
Dit is wat Zuckerberg er zelf over zegt:
Verbetering?!
Maar: laat ik na deze kleine kritische noot wel positief blijven (geheel in Facebook-stijl ;-). Ik vind het echt een geweldige toevoeging en ik denk dat de interactie tussen mensen op deze manier een nieuwe dimensie kan krijgen. Het kunnen tonen van empathie (vooral de ‘Sad’ reaction) is denk ik een grote aanwinst voor Facebook en een reactie die velen van ons ooit in het verleden hadden willen gebruiken, als hij beschikbaar was geweest. Ook het feit dat ze geanimeerd zijn zorg voor veel nuance en herkenning. Verbetering? Ik dacht het wel!