Social Media Marketing strategie: stap voor stap

12. Engage!

De tijd is daar. Nu je een berg(je) content hebt opgebouwd die jou waardevol maakt voor je doelgroep is het moment aangebroken op actief mensen uit te nodigen en in dialoog te treden. Zorg ervoor dat je genoeg capaciteit hebt om binnenkomende reacties/aanvragen/feedback snel en adequaat af te handelen. Geef blijk van waardering voor referenties, RT’s, pingbacks etc.

Actiepunten

Hieronder staan een aantal acties die specifieke melding vereisen vanwege het belang ervan. Als het goed is komen deze acties voort uit ‘signalen’ die je krijgt uit het systeem dat je in stap 8 ontwikkeld hebt.

• Twitter: ga actief anderen volgen die je interessant vindt en/of die bij je doelgroep behoren. Zorg voor een mix van kennis’leveranciers’ en kennis’consumenten’. Ze mogen nu naar je profiel kijken omdat je hier genoeg relevante informatie hebt verzameld dat ze je terug gaan volgen. Zo bouw je je social kapitaal op Twitter op;
• Twitter: Zorg voor een goede afhandeling van RT’s, DM’s, mentions en ook listvermeldingen. Gebruik eventueel een workflow management systeem zoals CoTweet om binnenkomende verzoeken af te (laten) handelen;
• Facebook, Hyves, LinkedIn, social networking: kijk actief in discussielijsten, groepen en fora of hier ‘mogelijkheden’ zijn om je stem te laten horen. Reageer, of beter nog, initieer zelf een onderwerp en volg de reacties;
• LinkedIn: kijk in je 2e graads network naar interessante personen aan wie je door iemand in je 1e graads netwerk geïntroduceerd kan worden. Zoek deze personen ook op Twitter op;
• YouTube, slideshare, content sharing: zorg ervoor dat je tijdig reageert op reacties en comments van anderen, zowel positieve als negatieve;
• Weblogs: draag bij aan discussies, blijf je eigen weblog vullen met een bepaalde regelmaat en vraag of je ergens gastauteur mag zijn;

13. CTA (Call To Action): Beïnvloeding

Uiteindelijk wil je natuurlijk dat je bezoekers ook iets gaan doen. Dat kan zijn hun attitude aanpassen, je bedrijf promoten, iets kopen, je content delen onder hun netwerk. Hoe krijg je ze nu zover? Wat is je ‘Call To Action’ of ‘CTA’?

De CTA is over het algemeen een tekstuele of visuele prikkel om een actie te ondernemen. Online zal de eerste actie meestal het klikken op een link zijn. De doelstelling hierachter kan divers zijn: een artikel delen, een website openen, een pagina afsluiten, een product in een winkelwagentje plaatsen, een e-mail versturen etc. Hoe dan ook zit het hem vaak in een stukje content op product gecombineerd met een uitnodigende melding om daar iets mee te doen. In het meest optimale geval is je product of content zo goed, dat er geen CTA nodig is, dat je doelgroep (tot een bepaalde hoogte) vanzelf tot actie overgaat. Dit is bijvoorbeeld het geval bij virals.

Beïnvloedingsprincipes

De Amerikaanse gedragswetenschapper dr. Robert Cialdini heeft tientallen jaren onderzoek gedaan naar de manier waarop het gedrag van mensen beïnvloed kan worden en welke basisprincipes hierbij een rol spelen. Deze principes of ‘Weapons of Influence’ zoals hij ze zelf noemt zal ik hier kort toelichten en een voorbeeld erbij geven hoe ze op SMM toepasbaar zijn:

1. Wederkerigheid: Ik doe wat voor jou, dan doe jij volgende keer wat voor mij. Zeer krachtig principe. In onderhandelingen toepasbaar; ook een concessie doen is de ander iets geven. Toegepast op SMM: eerst veel delen, daarna pas vragen. Bijvoorbeeld Twitter: deel eerst goede content, vraag daarna aan je doelgroep mee te doen aan een marktonderzoekje;
2. Consistentie: Mensen zijn geneigd te handelen in overeenstemming met vorig gedrag. Als ik ergens commitment voor heb afgegeven, ben ik in de toekomst eerder geneigd te handelen in overeenstemming met eerder afgegeven commitment. Dit is ook het principe van intentieverklaringen. Toegepast op SMM: vraag je doelgroep eerst iets kleins (bijvoorbeeld bovenstaand marktonderzoekje), en later iets groters (review van een product of referentie naar interessante prospect);
3. Autoriteit: Mensen zijn eerder geneigd te handelen op basis van informatie die door een ‘autoriteit’ of ‘expert’ wordt gegeven dan door  iemand anders. Toegepast op SMM: zorg dat je zelf een expertstatus verkrijgt op een bepaald vakgebied of zorg dat een expert jouw product of dienst aanprijst. Bij voorkeur een expert waar mensen zich gedeeltelijk in kunnen verplaatsen; niet te afstandelijk. Waarom? Zie punt 4;
4. Aantrekkelijkheid: Mensen zullen eerder iets doen voor anderen die zijn aantrekkelijk vinden. Aantrekkelijkheid is hier breed gedefinieerd: fysiek, mentaal, karakter maar ook mensen met wie iemand zich associeert. Onderzoek wijst uit dat mensen – in tegenstelling tot de populaire ‘opposites attract’ zich aangetrokken voelen tot mensen die op hen lijken. Hierop is ook het principe van ‘spiegelen’ als gesprekstechniek gebaseerd.Toegepast op SMM: zorg dat je profielfoto er netjes/verzorgd/aantrekkelijk uitziet. Maar ook: zorg dat je in social networks omringt (‘connect’) met mensen die jouw aantrekkelijkheid verhogen. Op deze manier hebben je CTA’s meer ‘body’;
5. Sociale bewijskracht: Als veel anderen het doen, zal het wel goed zijn. Een hele krachtige. Koopt iedereen een product? Dan ben ik ook sneller geneigd het te kopen. Zegt iedereen dat iemand ‘goed’ is? Dan zal het wel zo zijn. Toegepast op SMM: Zorg dat je content, waarom je veel positieve reacties krijgt, onder de aandacht brengt.  Enkel het noemen dat veel mensen hebben gereageerd op een artikel/post/video zal nog meer bezoekers trekken. Doe dit wel op basis van feitelijk gegevens, anders werkt het per direct tegen je. Daarnaast is het principe van sociale bewijskracht natuurlijk van toepassing op het geven en ontvangen van referenties. Op LinkedIn bijvoorbeeld de ‘recommendations’. Zorg dat je mensen in je netwerk mobiliseert om jouw product/dienst aan te bevelen;
6. Schaarste: Hoe minder van een product er is, hoe aantrekkelijker het product voor mensen wordt. Deze laatste is natuurlijk vooral offline erg goed inzetbaar. Termen als ‘Nog maar 20 kaartjes over!’ doen het altijd goed. Online kan je er echter ook gebruik van maken. Meld bijvoorbeeld dat de workshop op productdemonstratie die je geeft erg populair is (sociale bewijskracht) en dat er daarom nog maar enkele plaatsen beschikbaar zijn. Dit kan je via je kanalen als Twitter, Hyves en Facebook prima doen.

14. Meet het resultaat van je inspanningen

Als je serieus met SMM bezig bent zal je zelf al wel een gevoel hebben bij de resultaten van je inspanningen. Maar: meten is weten. Zeker omdat je later ook je ROI wilt kunnen bepalen. Zet dus een systeem op waarbij je de diverse meetbare indicatoren (KPI’s) inzichtelijk maakt.

Welke indicatoren kan je dan gebruiken?

• Website statistieken
• Weblog statistieken (bezoekersaantallen)
• Weblog statistieken (aantal en sentiment van reacties op posts)
• Doorclicks naar door jouw genoemde websites (maak hiervoor een http://bit.ly account aan om te meten)
• Aantal RT’s op Twitter
• Sociaal Kapitaal

15. Stuur bij

Op basis van de resultaten van je inspanningen kan je concluderen dat het de goede kant op gaat. Of niet. In het laatste geval is het zaak om – zonder je oorspronkelijk doelstelling uit het oog te verliezen en binnen je budget te blijven – bij te sturen. Wat zijn nu de KSF’s op basis waarvan je actie moet ondernemen als het de verkeerde kant op dreigt te gaan? Factoren die, als je ze op hun beloop laat, je hele SMM strategie om zeep kunnen helpen? En wat voor actie?

Kritische Succes Factoren (KSF’s)

• Situatie: Negatieve reacties op ervaringen met jou of je bedrijf. Dus niet negatieve reacties op een blogpost, die vallen onder de categorie ‘gezonde discussie’ en zijn eigenlijk juist goed om in dialoog te komen met je doelgroep. Nee, hier worden de harde, vernietigende kritieken bedoeld die als een lopen vuurtje verspreiden over Internet. Vaak ontstaan door misverstanden, daadwerkelijk slecht functioneren van jouw kant, slecht product, verschil van inzicht of andere reden die je zelf wellicht niet eens volledig begrijpt. Hoe ga je hiermee om?
  Aanpak: Reageer niet inpulsief. Denk er eerst goed over na. Klopt de kritiek? Heb je slecht geleverd? Kan je je inleven in deze persoon? Heb ik iets gedaan, gezegd of geschreven dat verkeerd geïnterpreteerd is? Zit ik fout? Als je hierover meer duidelijkheid hebt is de volgende vraag: Moet ik een reactie geven? Soms is het (bij kleinere issues) handiger om niet te reageren dan om olie op het vuur te gooien. In andere gevallen is het wenselijk om direct de bron van de klacht offline te benaderen; een persoonlijk gesprek kan in zo’n geval vaak beter werken dan online discussie. Als dit niet mogelijk is, is het vaak het beste om een publieke statement af te geven op bijvoorbeeld je blog of website. Licht jouw kant van de zaak toe, ga niet overdreven in de verdediging en neem de kritiek niet te persoonlijk op, dit komt juist onprofessioneel over.
• Situatie: Te weinig reacties op je content en publicaties. Op deze manier geraak je niet in dialoog met je doelgroep.
  Aanpak: Ga gericht om reactie vragen. Sluit blogposts altijd af met een vraag naar inzicht/feedback/commentaar. Ga eventueel iets scherper je mening ventileren, mits dit authentiek blijft.
• Situatie: Het kost je te veel tijd. Blogpost schrijven, twitter updaten, facebook, reacties lezen en erop reageren, alles kost tijd. Dit kan lastig zijn, zeker in de periode waarin de opbrengsten nog niet helder boven water komen.
  Aanpak: Automatiseren en delegeren. Kijk of je met behulp van wat onderzoek en specifieke websites zoals lifehacking of met hulp van een slimmerwerken coach het proces rondom SMM verder kan automatiseren of optimaliseren. Zo kan je bijvoorbeeld je meetinstrumenten laten uitkomen op je smartphone zodat je in ‘verloren momenten’ jezelf op de hoogte kan brengen van de status van je online marketing.
  Daarnaast kan je binnenkomende reacties/vragen/commentaren wellicht distribueren onder wat collega’s (bijvoorbeeld met behulp van het eerder genoemde systeem CoTweet) of de vragen die binnenkomen opnieuw in je netwerk uitzetten. Op die manier ga je meer een ‘hub’ functie innemen voor je netwerk.

16. < half jaar bezig? Ga dan terug naar stap 11

De resultaten van Social Media Marketing kan je eigenlijk pas na een jaar duidelijk zien. Om een tussentijdse evaluatie te maken, je tussentijdse ROI te berekenen, kan je ervoor kiezen om pas na een half jaar naar stap 17 door te gaan.

Het meetsysteem dat je in stap 14 hebt opgezet, speelt hierbij een belangrijke rol. De gegevens hieruit geven je (ook tussentijds) inzicht in wat de ‘stemming’ is rondom jouw propositie en wat de resultaten zijn die je tot nu toe hiermee hebt gerealiseerd.

17. Bepaal je ROI

De Return On Investment bepalen van Social Media is lastig. Er zijn marketeers die zeggen dat het onzinnig of zelfs onmogelijk is. Anderen zeggen dat het wel degelijk te meten is. Ik ben van mening dat je de conversie wel kan meten maar dat het daadwerkelijk toekennen van een waarde daaraan erg lastig is. Wat is het waard om een ‘mention’ op Twitter te krijgen, of een fan erbij op je Facebook fanpagina?

Je kunt in veel pakketten meten en inzien hoeveel traffic er wordt gegenereerd naar bijvoorbeeld je website vanuit social media platforms. In conversie-acties kan je je doelgroep vragen om op te geven hoe zij tot conversie over zijn gegaan (hoe ze op je pagina terecht zijn gekomen bijvoorbeeld). Ook kun je bijvoorbeeld kijken of het aantal support calls is afgenomen of offerte-aanvragen is toegenomen. Of dat je interessante personen of bedrijven online hebt leren kennen waar iets uit voortgevloeid is.

Daarnaast kun je meten hoeveel er over jou of jouw product of dienst wordt gepraat in online communities. Hiervoor zijn tools zoals mention maps erg handig. Je kunt ook inhoudelijk gaan kijken of dit bijvoorbeeld brand-positive, brand-neutral of brand-negative uitspraken zijn en op die manier een wegingsfactor introduceren.

Al deze informatie kan je correleren met de inspanningen die je hebt geleverd in je Social Media Marketing. Met enige kennis van zaken (statistiek) of een extern bureau kan je door middel van correlaties hiermee prima je ROI inzichtelijk maken. Hoogstwaarschijnlijk dat deze niet tot op de euro nauwkeurig zal zijn, maar het geeft je wel een beeld van de effectiviteit van je inspanningen en de bijdrage aan je marketingdoelstellingen.

Tot slot

Het was me een genoegen om deze blogpost te schrijven. Het heeft mij ook verder geholpen in het helder en beschreven krijgen hoe ik naar SMM kijk. Ik hoop dat jullie er wat aan hebben. Voel je vrij om dit model/stappenplan te gebruiken bij je eigen organisatie of dienstverlening. Graag vaak ik jullie dan wel om mijn denk- en schrijfwerk te waarderen met een bronvermelding als jullie besluiten dit stappenplan te gebruiken. De inzichten zijn niet uniek, maar ik ben het nog niet eerder op een dergelijke gestructureerde en chronologische manier tegengekomen.

Ik heb in het begin geschreven dat deze post dynamisch is. Daarom aan jullie de vraag om suggesties, commentaar, bijdrage hieronder toe te voegen. Bij voldoende eenduidigheid zal ik het model dan weer updaten naar de laatste inzichten.